Węgiel, gaz i ropa napędzają nasz świat od niemal trzech stuleci dostarczając niemal 90% energii. Źródeł złóż nie przybywa, a ich zużycie błyskawicznie rośnie, co powoduje, że pogoń za nowymi źródłami jest coraz bardziej kosztowna. Szacowane rezerwy samego węgla, mogą starczyć na świecie tylko na niecałe 100 lat jego eksploatacji. A kiedy zasoby się wyczerpią, światową gospodarkę dotknie prawdopodobnie największy kryzys w dziejach. Bezpieczeństwo energetyczne Europy (a w tym Polski), jest szczególnie zagrożone, z uwagi na wysoki wskaźnik zużycia paliw kopalnych, a przy tym deficyt własnych, dużych złóż. Co zrobić, aby energia elektryczna nie stała się towarem deficytowym?
Odpowiedzią może stać się rynek odnawialnych źródeł energii, w tym elektrownie wielkopowierzchniowe, jako najdynamiczniej rozwijająca się dziedzina elektroenergetyki zarówno w Polsce jak i w Europie. Obecnie największy rozwój nowych projektów fotowoltaicznych przypada na te z zakresu mocy od 0,5 do 1 MW. Według stanu na I kwartał 2020 roku, takich projektów z wydanymi warunkami przyłączenia do sieci było 2786, co stanowi łączną moc 2,561 GW.
Według danych z Instytutu Energii Odnawialnej, w 2019 roku operatorzy wydali warunki przyłączenia do sieci o łącznej mocy ponad dwa razy większej niż w 2018 roku i tym samym większej niż w ciągu ostatnich pięciu lat. Największa aktywność deweloperska przypadła na woj. wielkopolskie, kujawsko-pomorskie i lubuskie.
Zarówno ilość zgłoszonych do aukcji projektów fotowoltaicznych o mocy poniżej 1MW, jak ich konkurencyjność z projektami powyżej 1MW stale rośnie. Według danych z bazy projektów fotowoltaicznych na koniec I kwartału bieżącego roku 223 projekty PV o mocy większej niż 1MW posiadały ważne warunki przyłączenia do sieci, ich łączna moc wyniosła zaledwie 1305 MW.
Jakie są zatem korzyści wprowadzenia na szeroką skalę generacji rozproszonej w postaci elektrowni fotowoltaicznych do 1MW?
Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo Krajowego Systemu Energetycznego (KSE), energetyka rozproszona jest uważana za bezpieczniejszą, ponieważ zamiast kilku skupionych źródeł mamy wiele niewielkich, rozproszonych źródeł. Jakie są dodatkowe zalety?
- mniejsze straty na przesyle energii (im mniejsza odległość od jednostki wytwarzającej energię, tym mniejsze straty);
- możliwość szybkiego reagowania na zmienne zapotrzebowanie na energię (system teleinformatyczny pozwala kierować lokalnymi źródłami energii i dostosować ich prace do potrzeb mieszkańców);
- dążenie do lokalnej samowystarczalności;
- impuls do rozwoju gospodarczego;
- utrzymanie konkurencyjnych cen energii elektrycznej i ciepła (nowe urządzenia);
- łatwiejsza sprawowanie kontroli i zarządzanie ewentualnym ryzykiem;
- zmniejszenie skutków dużych awarii systemowych;
- konieczność poniesienia mniejszych nakładów kapitałowych;
- proces budowy małych elektrowni przebiega sprawniej i jest mniej skomplikowany;